Sposoby określania ilości w dawnych polskich przepisach kulinarnych
Słowa kluczowe
kategoria ilości
historia języka polskiego
Jak cytować
Abstrakt
W artykule przedstawiono kilkanaście sposobów określania ilości stosowanych w najdawniejszych polskich książkach kulinarnych. Podstawę materiałową stanowią wykorzystane w tym celu po raz pierwszy dzieła wydane w serii Monumenta Poloniae Culinaria pod red. Jerzego Dumanowskiego. Określanie ilości wiązało się w dyskursie kulinarnym nie tylko z liczeniem, stosowaniem miar objętości i wagi, ale też z wykorzystaniem części ciała człowieka, naczyń, rzeczy traktowanych jako wzorzec, ustalaniem wzajemnych proporcji produktów, a także z subiektywnymi ocenami ilości wynikającymi z obserwowania procesu przygotowywania potraw.
Bibliografia
Dumanowski J. (wyd. i oprac.) 2012: Wojciech Wielądko, „Kucharz doskonały”, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Dumanowski J., Dias-Lewandowska D., Sikorska M. (wyd. i oprac.) 2016: Staropolskie przepisy kulinarne. Receptury rozproszone z XVI–XVIII wieku. Źródła drukowane, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Dumanowski J., Dias-Lewandowska D., Sikorska M. (wyd. i oprac.) 2017: Staropolskie przepisy kulinarne. Receptury rozproszone z XVI–XVIII wieku. Źródła rękopiśmienne, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Dumanowski J., Jankowski R. (wyd. i oprac.) 2011: Moda bardzo dobra smażenia różnych konfektów…, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Dumanowski J., Spychaj M. (wyd. i oprac.) 2010: Stanisław Czerniecki, „Compendium ferculorum albo zebranie potraw”, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Dumanowski J., Truściński Ł. (wyd. i oprac.) 2013: Księga szafarska dworu Jana III Sobieskiego 1695–1696, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Gloger Z. 1900–1903: Encyklopedia staropolska, t. 1–4, Druk P. Laskauera i W. Babickiego, Warszawa (pl.wikisource.org/wiki).
Zobacz w Google Scholar
Handke K. 1994: Element „nieokreśloności” w określaniu miar w kolokwialnej polszczyźnie, [w:] K. Handke, H. Dalewska-Greń (red.), Polszczyzna a/i Polacy w schyłku XX wieku, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy przy Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 163–184.
Zobacz w Google Scholar
Jawór A. 2010: Antropometryczne nazwy miar w polszczyźnie, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury”, nr 22, s. 183–193.
Zobacz w Google Scholar
L: S.B. Linde, Słownik języka polskiego, wyd. 2, popr. i pomn., t. 1–6, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Lwów 1854–1860.
Zobacz w Google Scholar
Nowosad-Bakalarczyk M. 2018: Kategoria ilości i jej wykładniki we współczesnej polszczyźnie, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
SStp: Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. 1–9, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław–Warszawa–Kraków 1953–1987, t. 10–11, Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Kraków 1988–2002.
Zobacz w Google Scholar
SW: Słownik języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. 1–8, nakładem prenumeratorów i Kasy im. Mianowskiego, Warszawa 1900–1927.
Zobacz w Google Scholar