Abstract
The aim of the article is a reconstruction of the lingual stereotype of an inhabitant of Cracow. The authors take into consideration both an internal perspective of the local community and an external perspective of people who do not belong to this social group. For our research we have chosen names of Cracow’s inhabitans – krakus and krakuaer, as opposed to krakowianin that are carriers of local cultural and historic heritage. Therefore, in the analysis, the authors take a semasiological point of view investigating in texts subtle semantic differences between the mentioned lexemes, consequently recreating the stereotypical image of an inhabitant of Cracow. The material analyzed in the article consists of regional literature, texts from the National Corpus of Polish, other internet texts and results of survey research.
References
Bartmiński J. 1980: Założenia teoretyczne słownika, [w:] J. Bartmiński (red.), Słownik ludowych stereotypów językowych. Zeszyt próbny, Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
View on Google Scholar
Bartmiński J. 2006: Krakowianin, [w:] J. Bartmiński (red.), Język. Wartości. Polityka. Zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Raport z badań empirycznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 252–257.
View on Google Scholar
Batko-Tokarz B., Pałka P. 2017: Polszczyzna regionalna Krakowa: zarys projektu badawczego Katedry Historii Języka i Dialektologii Wydziału Polonistyki UJ, [w:] B. Osowski, J. Kobus, P. Michalska-Górecka, A. Piotrowska-Wojaczyk (red.), Język w regionie, region w języku 2, Poznańskie Studia Polonistyczne, Poznań, s. 27–47.
View on Google Scholar
Brzozowska M. 2006: Kraków, [w:] J. Bartmiński (red.), Język. Wartości. Polityka. Zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Raport z badań empirycznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 247–251.
View on Google Scholar
Habrajska G. 1998: Prototyp – stereotyp – metafora, [w:] J. Anusiewicz (red.), Język a kultura, t. 12: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki: teoria, metodologia, analizy empiryczne, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, Wrocław, s. 116–123.
View on Google Scholar
Hebal-Jezierska M. 2010: Obrazy kolokacyjne wybranych leksemów należących do pola semantycznego cudzoziemiec (na materiale korpusu języka czeskiego SYN2006PUB), [w:] J. Goszczyńska, Z. Greń (red.), Res slavisticae. Księga dedykowana Profesor Ewie Siatkowskiej, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej, Warszawa, s. 73–92.
View on Google Scholar
Hebal-Jezierska M. 2014: Zastosowanie korpusowych profili kolokacyjnych do rekonstrukcji językowych stereotypów Polaka, Czecha i Słowaka w językach zachodniosłowiańskich, „Polonica” XXXIV, s. 67–78.
View on Google Scholar
Kleszczowa K. 2012: Błąd i innowacja z perspektywy dynamiki języka, [w:] K. Kleszczowa, Tajemnice dynamiki języka, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 173–181.
View on Google Scholar
Kurdyła T. 2015: Polskie habitatywa na -anin, -an i -ak (przyczynek), „Onomastica” LIX, s. 181–195.
View on Google Scholar
Ochmann D., Przybylska R. (red.) 2017: Powiedziane po krakowsku. Słownik regionalizmów krakowskich, Wydawnictwo Libron, Kraków.
View on Google Scholar
Ogrodowska B. 2007: Polskie tradycje i obyczaje rodzinne, Sport i Turystyka – Muza, Warszawa.
View on Google Scholar
Panasiuk J. 1998: O zmienności stereotypów, [w:] J. Anusiewicz (red.), Język a kultura, t. 12: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki: teoria, metodologia, analizy empiryczne, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, Wrocław, s. 84–98.
View on Google Scholar
Pisarek W. 1975: Wyobrażenia o polskich typach regionalnych, „Zeszyty Prasoznawcze” XVI, nr 1(63), s. 73–78.
View on Google Scholar
Popowska-Taborska H. 2004: Językowe wykładniki opozycji swoi – obcy w procesie tworzenia etnicznej tożsamości, [w:] J. Bartmiński (red.), Językowy obraz świata, wyd. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 57–63.
View on Google Scholar
Sagan-Bielawa M. 2014: Dziedzictwo pozaborowe. Społeczna świadomość językowa Polaków w Drugiej Rzeczypospolitej, Księgarnia Akademicka, Kraków.
View on Google Scholar
Święcicka M., Peplińska M. 2016: Struktura treściowa i aksjologiczna stereotypów mieszkańców wybranych polskich miast, „Język Polski” XCVI, nr 1, s. 96–109.
View on Google Scholar
Tyrpa A. 2017: Kraków w gwarach i folklorze, „Polonica” XXXVI, s. 167–180.
View on Google Scholar