A few words about selected uses of the verb szanować się (‘to have self-respect’) in contemporary Polish
PDF (Polski)

Keywords

szanować się (‘to have self-respect’)
semantics
axiolinguistics

How to Cite

Lisczyk, K. (2021). A few words about selected uses of the verb szanować się (‘to have self-respect’) in contemporary Polish. Język Polski, (3), 33–46. https://doi.org/10.31286/JP.101.3.3

Abstract

The subject of the article is a description of selected modern meanings of the verb szanować się ‘to have self-respect’. The analysis covered 732 sentences selected from among the examples available in the text corpora. The collected material was divided into 6 groups, differentiated by context (partnerships and sex, way of being, adherence to rules, values) and the way of use (conditional, metatextual). In the analysis of meaning (qualitative and quantitative), pragmatic properties (recipient type, sender’s function) and grammatical properties (imperative forms, structures with modal verbs, sentences with negation) were additionally taken into account. On this basis it was determined what modern speakers of the Polish language mean when using the verb szanować się.

https://doi.org/10.31286/JP.101.3.3
PDF (Polski)

References

Boryś W. 2005: Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
View on Google Scholar

Brückner A. 1927: Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków.
View on Google Scholar

Gorlewska E. 2017: Profile pojęcia ‘godność’ w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, [w]: U. Sokólska (red.), Socjolekt, idiolekt, idiostyl. Historia i współczesność, Wydawnictwo Prymat, Białystok, s. 97–110.
View on Google Scholar

Granat M. 2014: Godność człowieka z art. 30 Konstytucji RP jako wartość i jako norma prawna, „Państwo i Prawo”, nr 8, s. 3–22.
View on Google Scholar

Grzegorczykowa R. 2017: Różne rozumienia wyrazu godność we współczesnej polszczyźnie, [w]: J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, M. Nowosad-Bakalarczyk, J. Puzynina (red.), Etyka słowa. Wybór opracowań, t. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 573–584.
View on Google Scholar

ISJP: Inny słownik języka polskiego, red. M. Bańko, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
View on Google Scholar

Kiklewicz A. 2012: Się: zaimek czy wyraz funkcyjny?, „LingVaria”, nr 2(14), s. 9–21.
View on Google Scholar

KRP: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (online: https://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/kon1.htm).
View on Google Scholar

L: S.B. Linde, Słownik języka polskiego, t. 3, Drukarnia XX. Pijarów, Warszawa 1812.
View on Google Scholar

Lisczyk K. 2020: Co to znaczy szanować? Szkic semantyczny, „Prace Językoznawcze” XXII, nr 2, s. 93–110 (doi: 10.31648/pj.5237).
View on Google Scholar

Mazurek F.J. 1980: Godność człowieka a prawa człowieka, „Roczniki Nauk Społecznych” VIII, s. 19–48.
View on Google Scholar

MoncoPL (online: http://monco.frazeo.pl/, dostęp: 15 marca–16 czerwca, 5 sierpnia 2020).
View on Google Scholar

NKJP: Narodowy Korpus Języka Polskiego (online: http://nkjp.pl/, dostęp: 15 marca–16 czerwca 2020).
View on Google Scholar

Ossowska M. 1969: Normy moralne w obronie godności, „Etyka”, nr 5, s. 7–25.
View on Google Scholar

PDPC: Powszechna deklaracja praw człowieka ONZ z 10 grudnia 1948 r. (online: https://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka.pdf).
View on Google Scholar

PEF: Powszechna encyklopedia filozofii, red. A. Maryniarczyk, t. 1–9, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2000–2008 (online: http://ptta.pl/pef/index.php).
View on Google Scholar

Puzynina J. 1982: Językoznawstwo a aksjologia, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” XXXIX, s. 23–32.
View on Google Scholar

Puzynina J. 1997: Słowo – wartość – kultura, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.
View on Google Scholar

SIJP: Arct M., Słownik ilustrowany języka polskiego, Wydawnictwo M. Arcta, Warszawa 1916.
View on Google Scholar

SJPDor: Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 1–11, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1958–1969.
View on Google Scholar

SKNS: Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Piwowarski, Instytut Wydawniczy PAX, Wydawnictwo Misjonarzy Klaretynów PALABRA, Warszawa 1993.
View on Google Scholar

SStp: Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. 8, z. 7, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław–Warszawa–Kraków 1981.
View on Google Scholar

STrotz: Trotz M.A., Nowy dykcjonarz, to jest mownik polsko-niemiecko-francuski z przydatkiem przysłów potocznych, przestróg gramatycznych, lekarskich, matematycznych, fortyfikacyjnych, żeglaskich [!], łowczych i inszym naukom przyzwoitych wyrazów, t. 3, nakładem J.F. Gledycza, Lipsk 1764.
View on Google Scholar

SW: Słownik języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. 6, nakładem prenumeratorów i Kasy im. Mianowskiego, Warszawa 1915.
View on Google Scholar

SWil: Słownik języka polskiego, wyd. staraniem i kosztem Maurycego Orgelbranda, Wilno 1861.
View on Google Scholar

USJP: Uniwersalny słownik języka polskiego PWN, wersja 3.0, red. S. Dubisz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008 (CD).
View on Google Scholar

WSJP PAN: Wielki słownik języka polskiego PAN, red. P. Żmigrodzki (online: http://wsjp.pl, dostęp: 19 sierpnia 2020).
View on Google Scholar

Zaron Z. 1985: Wybrane pojęcia etyczne w analizie semantycznej (Kochaj bliźniego swego), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
View on Google Scholar

Skip to content